برندگان مسابقه شماره 44
خانم ها نسرین کرمانی ازکتابخانه خواهران
مسعوده بتول عرفانی از کتابخانه خواهران
...................................................................................
برنده مسابقه آنلاین (کتاب رزق انسان درهستی )مهر ماه 92
خانم زهرا شیخ پور فینی از کتابخانه مسجد جامع قم
| دانلود |
دائره المعارف دانستنیهای اسلامی
دائره المعارف دانستنیهای اسلامی ( معارف و معاریف ) اثر ارزشمند سید مصطفی حسینی دشتی می باشد که برای اولین بار در اینترنت توسط کتابخانه همراه شهید غلامرضا زهره منش بعد از ساعت ها تلاش با دو فرمت جاوا و آندروید ارائه گردید . این نرم افزار را تقدیم می کنم به تمامی عزیزانی که با نظرات سازنده خود بنده را ترغیب به ساخت این دائره المعارف کردن و بنده را در ساخت کتابخانه همراه شهید غلامرضا زهره منش یاری می دهند .
فعالسازی از این نرم افزار حذف گردید تا کاربران به راحتی و به صورت رایگان بتوانند از این نرم افزار استفاده کنند . از دوستان تقاضا می شود حداقل نظرات و پیشنهادات خود را برای بنده ارسال کنند تا بتوانم در نسخه های دیگر کتابخانه ایرادات و نقص ها را بر طرف نمائیم
منبع : سایت الشیعه www.al-shia.org
بهای کتاب : اهداء سه صلوات برای سلامتی آقا امام زمان (عج) و قرائت فاتحه به روح عموی شهیدم ، شهید غلامرضا زهره منش می باشد .
سازنده : کتابخانه الکترونیکی شهید غلامرضا زهره منش (www.zlib.ir)
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
| کامپیوتری  |
 |
 |
 |
 |
 |
| |
 |
| وغیره |
28 رجب 60 |
حرکت امام حسين به مکه |
3 شعبان 60 |
ورود امام حسين به مکه |
15 رمضان 60 |
اعزام مسلم بن عقيل به کوفه |
5 شوال 60 |
ورود مسلم بن عقيل به کوفه |
8 ذيحجه 60 |
حرکت امام حسين به کوفه |
9 ذيحجه 60 |
شهادت مسلم بن عقيل |
22 ذيحجه 60 |
به دار زدن ميثم تمار در کوفه |
اول محرم سال 61 |
شروع سال 61 قمری |
2 محرم61 |
ورود امام حسين به کربلا |
3 محرم 61 |
ورود سپاه اِبن سعد به کربلا |
9 محرم 61 |
روز تاسوعا |
10 محرم 61 |
عاشورا (شهادت امام حسين) |
12 محرم 61 |
ورود کاروان اسيران به کوفه |
19 محرم61 |
حرکت کاروان اسيران به شام |
1 صفر سال 61 |
ورود کاروان اسيران به شام |
20 صفر سال 61 |
اربعين و روز ورود جابر به کربلا |
15 رجب 62 |
وفات حضرت زينب در شام |
14 ربيع الاخر 66 |
قيام مختار ثقفی |
فلسفه قيام ابي عبدالله الحسين ( ع ) را در سخنان آن حضرت در آغاز حرکت از مدينه وموضع گيري هاي ايشان در برابر حوادثي که در منزلگاه هاي ميان راه روي داده است مي توان يافت .
حاکم وقت مدینه ( ولید بن عتیقه ) پس از مرگ معاویه دستور یافت تا از امام حسین ( ع) برای یزید بیعت بگیرد . حضرت فرمود : (( ... یزید فردی است شرابخوار وفاسق که به ناحق خون می ریزد واشاعه دهنده فساد است ودستش به خون افراد بیگناه آلوده گردیده وشخصیتی همچون من با چنین مرد فاسدی بیعت نمی کند .)) وقتی مروان بن حکم بیعت با یزید را از حضرت در خواست کرد امام (ع) فرمود : ای دشمن خدا ! دور شو ، من از رسول خدا شنیدم که فرمود : (( خلافت بر فرزندان ابوسفیان حرام است اگر معاویه را بر فراز منبر من دیدید او را بکشید .)) وامت او چنین دیدند وعمل نکردند واینک خداوند آنان را به یزید فاسق گرفتار کرده است . امام (ع) در شب 28 رجب سال 60 هجری همراه با بیشتر خاندان خویش وبعضی یاران ، پس از وداع باجدش پیامبر (ص) از مدینه به طرف مکه حرکت کرد . امام حسین هدف خروج از مدینه را در وصیتنامه اش چنین بیان می کند : ((... وجز این نیست که برای اصلاح در میان امت جدم خارج شدم . می خواهم امر به معروف ونهی از منکر کرده وبه راه و روش جدم (رسول خدا) و پدرم علی (ع) رفتار نمایم .
امام (ع) در سوم شعبان به مکه رسید ودر خانه عباس بن عبدالمطلب سکنی گزید .مردم مکه وزائران خانه خدا که از اطراف آمده بودند به دیدار حضرت شرفیاب می شدند. امام (ع) پس از رسیدن دوازده هزار نامه از جانب کوفیان ، مسلم بی عقیل را در روز 15 رمضان به عنوان نماینده خویش به سوی کوفه فرستاد. امام (ع) طی نامه هایی به مردم بصره وکوفه ، سزاوارترین مردم برای خلافت وامامت را اهل بیت(ع) معرفی کردو... حضرت با رسیدن نامه مسلم بن عقیل مبنی بر بیعت مردم کوفه با وی واز سوی دیگر برای حفظ حرمت خانه خدا – که تصمیم به قتل آن حضرت ، در آنجا گرفته بودند – حج را به عمره تبدیل کرد ودر هشتم ذی الحجه به رغم مخالفت بسیاری از دوستان به سوی عراق روانه شد . قسمتی از آخرین سخنرانی های حضرت در مکه : ما اهل بیت به رضای خداراضی وخشنودیم ... هرکس می خواهد در راه ما جانبازی کند وخون خویش را در راه لقای پروردگار نثار نماید ، آماده حرکت با ما باشد .
امام (ع) در پاسخ به مخالفین حرکت به سوی عراق ، فرمود : ((رسول خدا را در خواب دیدم و به امر مهمی ماموریت یافتم وباید آن را تعقیب کنم )) در این منطقه فرزدق شاعر با آن حضرت ملاقات کرد ودر جواب حضرت که از احوال مردم عراق جویا شده بود ، گفت : دلهای مردم با توست ولیکن شمشیرشان با بنی امیه است . سخن امام حسین (ع) خطاب به فرزدق در این منزلگاه : اگر پیش آمدها طبق مراد باشد ، خدا را بر نعمتهایش شکر گوییم . اگر پیش آمدها طبق مراد نبود آنکس که نیتش حق وتقوا بر دلش حکومت می کند ، از مسیر صحیح خارج نشود وضرر نخواهد کرد .
در این منزلگاه بود که عبدالله بن جعفر ، همسر زینب (س) امان نامه ای را از استاندار مدینه ((عمروبن سعید))که آن ایام در مکه به سر می برد ، گرفت وبرای حضرت آورد که مضمون آن چنین بود : من تو را از ایجاد تفرقه بر حذر داشته واز هلاک تو می ترسم !! لذا به سوی من برگرد تا در امان من بمانی ! حضرت در جواب چنین فرمود : کسی که به سوی خدا دعوت کند عمل نیک انجام دهد وبگوید از مسلمانام هستم ، از خدا ورسولش جدا نمی شود ... اگر در نوشتن نامه ات خیر مرا آرزو کرده ای ، خدا پاداش تو را بدهد. عبدالله پسران خویش (عون ومحمد ) را به خدمت در کنار حضرت وجهاد با دشمنان سفارش کرد وخود به سوی مکه بازگشت . قسمتی از نامه امام به عمربن سعید که در این منزلگاه نوشت : بهترین امان ،امان خداوند است . از خداوند، ترس از او را در دنیا خواهانیم تا در قیامت به ماامان بخشد .
حضرت نامه ای را برای تعدادی از مردم کوفه توسط ((قَیس بن مُسهِر)) فرستاد وچنین نوشت : « نامه مسلم بن عقیل که حاکی از اجتماع شما در کمک وطلب حق ما بود به من رسید خداوند به خاطر نصرت ویاریتان پاداش بزرگی نصیبتان کند ... هنگامی که فرستاده من قیس بر شما وارد شد در کارتان محکم وکوشا باشید ، من همین روزها به شما می رسم . » قیس را در میان راه دستگیر کردند . او به ناچار نامه امام را پاره نمود تا از مضمون آن آگاه نشوند سپس او را به قصر دارالاماره نزد عبیدالله بردند. از او خواستند نام افرادی که به حسین (ع) نامه نوشته اند افشا کند ویا در برابر مردم به حسین (ع) و پدر وبرادرش دشنام دهد. او بالای قصر رفته وضمن تمجید از علی (ع) وفرزندانش ومعرفی خویش ، ابن زیاد ویارانش رانفرین کرد وخبر از حرکت حضرت به سوی آنان داد واز مردم خواست دعوت امام حسین (ع) را اجابت کنند . لذا عبیدالله دستور داد او را از بالای قصر به پایین انداختند وبدنش قطعه قطعه گردید واین چنین به شهادت رسید .
« فَاِنّی لا اَرَی المَوت اِلاّ سَعادَة وَلَا الحَیاةَ مَع الظّالِمینَ اِلاّ بَرَماً » من مرگ را جز سعادت نمی بینم وزندگی با ستمگران را جز ننگ نمی دانم .
حضرت وهمراهان یک روز ویک شب در این منزلگاه توقف کردند ، عده ای پیوستن « زهیر بن قین » به حسین (ع) را در این منزلگاه گفته اند . امام حسین خطاب به زینب کبری در این منزلگاه می فرماید : خواهرم ! آنچه اراده مشیّت خدا بدان تعلق گرفته ، همان خواهد شد .
زهیر بن قین که دارای عقیده عثمانی بود ، در آن سال مراسم حج را بجای آورده وبه کوفه باز می گشت . ناخوشایندترین چیز نزد او فرود آمدن در یک محل با حسین (ع) بود . هر دو در این منزلگاه به ناچار فرود آمدند . در حالی که زهیر با همراهانش مشغول غذا خوردن بود ، حضرت از طریق نماینده ای ،زهیر را به خیمه اش دعوت کرد ، اما او تأملی کرد . همسرش به او گفت : «سبحان الله پسر رسول خدا ترا می خواند وتو اجابت نمی کنی ! » زهیر با اکراه به سوی حضرت رفت . اما هنگام مراجعت از خیمه آن حضرت ، آثار خوشحالی از چهره اش نمایان شد وبه همراهان گفت : « من به حسین ملحق خواهم شد ، هر کس میل دارد در یاری فرزند پیامبر شرکت کند ، با ما بیاید وهر کس با ما نیست با او وداع می کنم » لذا همسرش نیز او را رها نکرد وتا واقعه عاشوراوشهادت زهیر ، همراه کاروان حسینی بود. امام حسین(ع) بعد از شهادت زهیر فرمود : ای زهیر ! خدا تو را از لطف ورحمت خویش دور مدارد وقاتلان تو را همانند لعنت شدگان مسخ شده به بوزینه وخوک لعنت نماید .
حضرت شبانه وارد این منزلگاه شد وخبر شهادت مسلم بن عقیل وهانب بن عروه را به وی دادند پس از آن حضرت فرمودند : « اِنّا لِلّه وَ اِنّااِلَیهِ راجِعون ... » همه از خدائیم وبه سوی او بازمی گردیم ، پس از اینها زندگی سودی ندارد . آنگاه اشک به صورتش جاری شد وهمراهان نیز گریه کردند . نوشته اند : امام حسین (ع) با یارانش اتمام حجت کرد . امام گروهی که به طمع مال ومقام دنیا با امام آمده بودند ، پس از این خبر ، از حضرت جدا شدند . سخن امام حسین (ع ) با مردی از اهل کوفه در این منزلگاه : به خدا سوگند که اگر تو را در مدینه ملاقات می کردم ، اثر جبرئیل را در خانه ما ، ونزول او برای وحی به جدم را ، به تو نشان می دادم . ای برادر ! عموم مردم دانش را از ما برگرفتند ...
حضرت (ع) در این منزلگاه چنین فرمودند : شیعیان کوفه ما را بی یارویاور گذاشته اند . هر کس از شما بخواهد ، می تواند بازگردد واز سوی ما حقی بر گردنش نیست . امام حسین (ع) در جواب مردی که از آیه «یَومَ نَدعوا کُلَّ اُناس ٍ بَأِمامِهِم» پرسیده بود، فرمود : پیشوایی مردم را به راه راست دعوت کرد وگروهی اجابت کردند ، وپیشوایی مردم را به گمراهی دعوت کرد وگروهی اجابت کردند . گروه اول در بهشت وگروه دوم در دوزخ خواهند بود .
از سخنان امام حسین (ع) در این منزلگاه : بنی امیه مرا رها نکنند تا جان مرا بگیرند . هرگاه چنین کنند ، خدا بر آنان کسانی مسلط خواهد کرد که آنها را ذلیل وخوار خواهد ساخت .
حضرت در منزلگاه شراف دستور دادند که آب فراوان برداشته وصبحگاهان حرکت کنند . درمیان راه و هنگام ظهر به لشکری برخوردند وامام (ع) با سرعت وقبل از دشمن در منزل « ذُو حَسَم » مستقر شد. آنگاه امام (ع) فرمان داد تا لشکر دشمن ونیز اسبان آنان را سیراب کنند . لشکر امام (ع) ولشکر دشمن به فرماندهی حُر ، نماز ظهر.عصر را به امامت حضرت خواندند. امام (ع) سپاه حُر را چنین خطاب فرمود : «...ما اهل بیت سزاوارتر به ولایت وحکومت بر شما هستیم از مدعیانی که بر اساس عدالت رفتارنمی کنند و در حق شما ستم روا می دارند . ای مردم ! من به سوی شما نیامدم مگر آنکه دعوتم کردید . پس اگر از آمدنم ناخوشنودید ، بازگردم .» تا حضرت (ع) خواست برگردد ، حُر مانع گشت . حضرت فرمود : « مادرت به عزایت بنشیند ! چه می خواهی ؟ حُر گفت : مأمورم که تو را به نزد عبیدالله بن زیاد ببرم . حال اگر نمی پذیری ، حداقل راهی را انتخاب کن که نه به کوفه باشد ونه به مدینه . از سخنان حضرت در این منزلگاه :مگر نمی بینید که به حق عمل نمی شود و از باطل پرهیز نمی شود. در این حال سزاوار است که مؤمن ، لقای پروردگار را طلب کند .
لشکر امام حسین وحر که به موازات ونزدیک همدیگر حرکت می کردند در این محل فرود آمدند . حضرت در این منزلگاه لشکریان حر را مخاطب قرار داده ، چنین فرمود : « بنی امیه به فرمان شیطان از اطاعت خدا سرپیچی نموده وفساد کردند .حدود خدا را اجرا نکرده وبیت المال را منحصر به خود ساختند. حرام خدا را حلال وحلال خدا را حرام کردند .... شما به من نامه ها نوشتید وگفتید که با من بیعت کرده اید ، حال اگر به بیعت خویش با من پایبند بمانید کار عاقلانه ای کرده اید که من فرزند دخت پیامبر (ص) واسوه ای برای شما هستم . اگر بیعتتان را بشکنید ، سوگند به جانم ! که از شما هم بعید نیست ،چرا که با پدرم علی (ع) وبرادرم حسن وپسر عمویم مسلم پیمان شکنی کردید بدانید اگر چنین کنید سعادت خودتان را از دست داده اید . از سخنان حضرت در این منزلگاه : ای مردم ! رسول خدا فرمود : هرکس سلطان ستمگر ، پیمان شکن ، حلال کننده حرامها ومخالف با سنت رسول خدا را ببیند ودر برابر او برنخیزد ، جایگاهش با او در جهنم است .
چند تن از اهل کوفه با حضرت ملاقات کرده واوضاع شهر را چنین توصیف کردند : « به اشراف کوفه رشوه های گزاف داده اند واینک یک دل ویک زبان با تو دشمنی می ورزند وسایر مردم دلشان با توست . امافردا شمشیرهایشان به روی تو کشیده می شود . » امام در این باره آیه ای را تلاوت فرمودند که : از میان مؤمنان مردانی هستند بر سر پیمان خود با خدا ایستادگی کرده وبه عهد خویش وفا کردند وبه شهادت رسیدند وبرخی در انتظار شهادت اند....
گروهی از اهل کوفه در این منزلگاه خیمه زده بودند ، حضرت از آنها پرسید : آیا به یاری من می آیید ؟ بعضی گفتند دل ما رضایت به مرگ نمی دهد وبعضی گفتند : ما زنان وفرزندان زیادی داریم ، مال بسیاری از مردم نزد ماست وخبر از سرنوشت این جنگ نداریم ، لذا از یاری تو معذوریم . حضرت به جوانان امر کرد که آب بردارند وشبانه حرکت کنند . امام حسین (ع ) در این منزل به عبیدالله جعفی جنین فرمود : پس اگر ما را یاری نمی کنی خدای را بپرهیز واز اینکه جزو کسانی باشی که با ما می جنگند. سوگند به خدا اگر کسی فریاد ما رابشنود وما را یاری نکند،او را به رو در آتش می افکند .
نینوا جایی است که حر دستور یافت حضرت را در بیابانی بی آب وعلف وبی دژ وقلعه فرود آورد . امام (ع ) برای اقامت در محل مناسبتری ، به حرکت خود ادامه داد تا به سرزمینی رسید . اسم آنجا را سوال فرمود ؛ تا نام کربلا را شنید ، پس گریست وفرمود : پیاده شوید، اینجا محل ریختن خون ما ومحل قبور ماست ، وهمین جا قبور ما زیارت خواهد شد ، وجدم رسول خدا چنین وعده داد . عبیدالله بن زیادنامه ای بدین مضمون برای حضرت نوشت : خبر ورود تو به کربلا رسید . من از جانب یزید بن معاویه مأمورم سر بر بالین ننهم تا تو را بکشم ویا بحکم من وحکم یزید بن معاویه باز آیی ! والسلام . امام (ع) فرمود : این نامه را جوابی نیست ! زیرا بر عبیدالله عذاب الهی لازم وثابت است. امام حسین (ع) چون نامه ابن زیاد را خواند ، فرمود : لا اَفلَحَ قَومٌ اشتَرَوا مَرضاتِ المَخلوُقِ بِسَخَطِ الخالِق رستگار نشوند آن گروهی که خشنودی مردم را با غضب پروردگار خریدند . (خشنودی مردم را بر غضب خدا مقدم داشتند )
عمر بن سعد با لشکری چهار هزار نفره از اهل کوفه وارد کربلا شد . سخن امام حسین (ع) هنگام ورود به کربلا : اَلنّاسُ عُبیدُ الدُّنیاوَالدّینُ لَعِقٌ عَلی اَلسِنَتِهِم یَحوُطُونَهُ ما.... مردم ،بندگان دنیا هستند ودین آنها جز سخن زبانشان نیست . تا آنگاه کا زندگیشان بچرخد ، دنبال دین می روند . وهرگاه بنای امتحان وآزمایش پیش آید ، دینداری بسیار اندک می شود.
عبیدالله بن زیاد در مسجد مردم را چنین خطاب کرد:« ای مردم ! خاندان ابوسفیان را آزمودید وآنها را چنان که می خواستید یافتید !! ویزید را می شناسید که دارای رفتار وروشی نیکوست که به زیر دستان احسان می کند وبخششهای او بجاست ! اکنون یزید دستور داده تا بین شما پولی را تقسیم نمایم وشما را به جنگ با دشمنش حسین بفرستم .» شمر بن ذی الجوشن با چهار هزار جنگجو یزید بن رکاب با دو هزار جنگجو حصین بن نمیر با چهار هزار جنگجو مضایر بن رهیه با سه هزار جنگجو نصر بن حرشه با دو هزار جنگجو برای جنگ با حسین (ع) اعلام آمادگی کرده وحرکت بسوی کربلا را آغاز کردند . امام (ع) در پاسخ « قیس بن اشعث » که سفارش به بیعت با یزید می کرد ، فرمود : نه ، به خدا سوگند ، دست ذلت در دست آنان نمی گذارم ، مانند بردگان از صحنه جنگ با آنان فرار نمی کنم .
نیروهای پراکنده در سطح شهر کوفه کم کم جمع شده وبه لشکر عمربن سعد می پیوندند. عبیدالله عده ای را مأموریت داد تا در مسیر به سوی کربلا بایستند واز حرکت کسانی که به قصد یاری امام حسین (ع) از کوفه خارج می شوند ، جلوگیری کنند . چون گروهی از مردم می دانستند جنگ با امام حسین (ع) در حکم جنگ با خدا و پیامبر است در اثنای راه از لشکر دشمن جدا شده وفرار می کردند . از سخنان امام حسین (ع) با لشکر دشمن : هیهات ما به ذلت تن نخواهیم داد . خدا ورسول او ومؤمنان هرگز برای ما ذلت را نپسندیدند ، دامنهای پاکی که ما را پروریده ، وسرهای پر شور و مردان غیرتمند هرگز طاعت فرومایگان را برکشته شدن مردانه ترجیح ندهند .
عمر بن سعد نامه ای را از عبیدالله دریافت می دارد که مضمون آن چنین است : من از لشکر سواره و پیاده چیزی را از تو فرو گذار نکردم ، وتوجه داشته باش که مأمورانی سپرده ام هرروز وضعیت را به من گزارش کنند . حبیب بن مظاهر از حضرت اجازه می گیرد تا نزد طایفه ای از بنی اسد _ که در آن نزدیکی ها زندگی می کردند _ رفته وآنان را به یاری فر خواند ، حضرت اجازه دادند . حبیب نزد آنها رفت وگفت : « امروز از من فرمان برید و به یاری حسین بشتابید تا شرف دنیا وآخرت از آنِ شما باشد » تعداد 90 نفر بپاخواستند وحرکت کردند ، اما در میان راه با لشکر عمر بن سعد برخورد کردند وچون تاب مقاومت نداشتند ، پراکنده شده وبرگشتند . حبیب به نزد حضرت رسید وجریان را تعریف نمود حسین (ع ) گفت :« لا حَولَ وَلا قُوَّةَ اِلاّ بِاللهِ » نامه امام حسین (ع) از کربلا به برادرش محمد بن حنفیّه وبنی هاشم : ... مثل اینکه دنیا اصلاً وجود نداشته ( این گونه دنیا بی ارزش ونابود شدنی است ) وآخرت همیشگی ودائم بوده وهست .
تعداد نظامیانی که لباس وسلاح جنگی وحقوق از حکومت غاصب بنی امیه گرفته وبه جنگ امام حسین (ع) آمده بودند را ، بالغ بر 30 هزار جنگجو نوشته اند . عمر بن سعد نامه ای بدین مضمون از عبیدالله دریافت کرد که : سپاهیان خود بین امام حسین (ع) واصحابش وآب فرات فاصله بینداز به طوری که حتی قطره ای آب به امام (ع) نرسد ، همان گونه که از دادن آب به عثمان بن عفّان خودداری شد! عمر بن سعد 500 سوار را در کنار شریعه فرات مستقر کرد . یکی از آنها فریاد زد یا حسین !.... به خدا سوگند که قطره ای از این آب را نخواهی آشامید تا از عطش جان دهی ! حضرت فرمود : « خدایا ! او را از تشنگی هلاک کن وهرگز او را مشمول رحمتت قرار مده » حمید بن مسلم می گوید به چشم خود دیدم که نفرین امام (ع) عملی گشت . امام حسین (ع) سپاه دشمن را اینچنین نفرین کرد : با خدایا ! باران آسمان را از اینان دریغ کن ، وبر ایشان تنگی وقحطی ( همچون سالهای قحطی یوسف در مصر ) پدید آور ، وآن غلام ثقی ( حجاج بن یوسف ) را بر ایشان بگمار تا جام زهر به ایشان بچشاند زیرا آنها به ما دروغ گفتند وما را خوار ساختند وخداوند ( به توسط آن غلام) انتقام من واصحاب واهل بیت وشیعیان مرا از اینان بگیرد .
هر لحظه تب عطش در خیمه ها افزون می شد ، امام (ع) برادرش عباس را به همراه عداه ای شبانه حرکت داد . آنها با یک برنامه حساب شده ، صفوف دشمن را شکسته ومشکها را پر از آب کردند وبه خیمه ها برگشتند. ملاقات امام (ع) با عمر بن سعد : حضرت فرمود :« ای پسر سعد ! آیا با من مقاتله می کنی واز خدا هراسی نداری ؟ » ابن سعد گفت : « اگر از این گروه جدا شوم خانه ام را خراب واموالم را از من می گیرند و من بر حال افراد خانواده ام ار خشم ابن زیاد بیمناکم » حضرت فرمود : « تو را چه می شود ؟ خدا جان تو را به زودی در بستر بگیرد وتو را در روز قیامت نیامرزد .... گمان می کنی که به حکومت ری و گرگان خواهی رسید ؟ به خدا چنین نیست وبه آرزویت نخواهی رسید .» سخن امام حسین (ع) با یارانش : ای بزرگ زادگان ! صبر پیشه کنید که مرگ جر پلی نیست که شما را از سختی ورنج عبور داده و به بهشت پهناور ونعمتهای همیشگی آن می رساند .
شمر خود را به خیام امام (ع) رسانده ، ضمن صدا کردن حضرت عباس ودیگر فرزندان ام البنین ، می گوید : « برای شما از عبیدالله امان نامه گرفتم » آنها متفقاً گفتند : « خدا تو را وامان نامه تو را لعنت کند ، ما امان داشته باشیم و پسر دختر پیامبر امان نداشته باشد ؟» امام حسین (ع) توسط حضرت عباس از دشمن یک شب را برای نماز ،رازونیاز با خدا وتلاوت قرآن مهلت می گیرد . حفر خندق در اطراف خیام برای مقابله با شبیخون دشمن وقطع کردن راه ارتباطی دشمن با خیام از سه طرف- که فقط از یک قسمت ارتباط برقرار باشد – ویاران امام در آنجا مستقر بودند . این تدبیر امام (ع) برای اصحاب بسیار سودمند بود ، گروهی از لشکر عمر بن سعد به سپاه امام (ع) می پیوندند. سخن امام (ع) خطاب به دشمن : وای بر شما ! چه زیانی می برید اگر صدای مرا بشنوید ؟! من شما را به یک راه راست می خوانم ، اما شما از همه فرامین من سرباز می زنید ، چرا که شکمهای شما از مال حرام پر شده وبر دلهای شما مهر شقاوت زده شده است .
امام (ع) با یارانش نماز صبح را به جماعت خواند وسپس با آنها چنین سخن گفت : « ... خدا به شهادت من وشما فرمان داده است . بر شما باد که صبر وشکیبایی را پیشه خود سازید .» حضرت (ع) زهیر بن قیس را فرمانده راست سپاه ، وحبیب بن مظاهر را فرمانده چپ سپاه گمارد و پرچم را به دست برادرش عباس سپرد .گرچه سپاه دشمن به خیمه ها نزدیک می شد ، ولی حضرت تیری نینداخت چون می فرمود : دوست ندارم که آغازگر جنگ با این گروه باشم » عمر بن سعد تیر را بر کمان نهاد ه وبه سوی یاران امام انداخت وگفت : گواه باشید که اول کسی بودم که به سوی لشکر حسین تیر انداختم ! سپس سپاهیان عمر بن سعد تیر بر کمان نهاده واز هر طرف یاران حسین (ع) را نشانه رفتند . امام (ع) فرمود : « یاران من ! بپاخیزید وبه سوی مرگ (شهادت ) بشتابید ، خدا شما رابیامرزد » در حمله اول بالغ بر چهار تن شهید شدند و سپس یاران باقی مانده هر کدام به نوبت به تنهایی به میدان رزم شتافته وبه شهادت می رسیدند و بعد از آنها نوبت به خاندان بنی هاشم رسید وآنها نیز شربت شهادت را نوشیدند . امام حسین (ع) که یکه وتنها مانده بود ، نگاهی به اجساد مطهر شهدا کرده وآنها را صدا می کرد . حضرت (ع) برای وداع آخرین به سوی خیام آمد ، آنگاه در حالی که شمشیرش را از غلاف بیرون آورده بود در برابر دشمن قرار گرفت وجنگ نمایانی کرد . دشمن از هر طرف وی را محاصره نمود ،ناگاه تیری سه شعبه به قلب مبارکش اصابت کرد ودر حالی که یکصد وچند نشانه تیرونیزه بر پیکرش بود ، نقش بر زمین گشت وروح مبارکش به ملکوت اعلی پیوست . اما شیون زنان ،کودکان وحتی فرشتگان الهی بلند شد . وسَیَعلَمُ الَّذینَ ظَلَموا اَیَّ مُنقَلَبٍ یَنقَلِبُونَ
منبع : از مدینه تا کربلا ، همراه سید الشهداء – نوشته حجت الاسلام محمد باقر روشندل
آیا در قرآن نام و یادی از امام حسین(علیه السلام) شده است؟
پاسخ : در بسیاری از کتب تفسیر و حدیث و تاریخ، امام حسین(علیه السلام) از جمله مصادیق بارز آیه تطهیر،مباهله، مودت، اطعام و کلمات و آیات پایانی سوره فجر دانسته شده، و روایات معتبری در این باره نقل کردهاند. درباره آیات پایانی سوره فجر روایاتی نقل شده است که اثبات کننده این معناست که این آیات درباره حضرت سیدالشهداء امام حسین(علیه السلام) است در تفسیر «البرهان» چنین آمده است:
امام صادق(علیه السلام) فرمود: «سوره فجر را در نمازهای واجب و نیز نماز مستحب
خود بخوانید؛ چرا که این سوره، سوره حسین بن علی است.»
چگونه این سوره، سوره اختصاصی حسین بن علی شد؟
امام صادق(علیه السلام) فرمود: شما مگر این بخش از آیه و کلام خداوند را نشنیدهاید که می‌فرماید: «یَا أَیَّتُهَا
النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ ارْجِعِی إِلَى رَبِّکِ
رَاضِیَةً مَّرْضِیَّةً فَادْخُلِی فِی عِبَادِی وَادْخُلِی
جَنَّتِی»انما یعنی الحسین بن علی ـ علیهما السّلام ـ فهو ذو النفس
المطمئنه الراضیه المرضیه و اصحابه من آل محمد ـ صلوات الله علیهم ـ
الرضوان عن الله یوم القیامه و هو راض عنهم، و هذه السوره فی الحسین بن علی
و شیعته و شیعه آل محمد خاصه، امام صادق(علیه السلام) در
تفسیر آیه می‌فرماید: این آیه درباره حسین بن علی ـ علیهماالسّلام ـ است؛
چرا که آن بزرگوار صاحب نفس مطمئنه بود و از خدا راضی بود و خدا نیز از او
راضی بود، و یاران آن بزرگوار از خاندان محمد(صلی الله علیه و آله) از
خداوند راضی بودند و خداوند نیز از آنها راضی بود، و این سوره فقط درباره
حسین بن علی و شیعیان او و شیعیان آل محمد(صلی الله علیه وآله) می‌باشد.
و در پایان روایت، امام صادق(علیه السلام) میفرمایند: من ادمن قراءه الفجر کان مع الحسین فی درجته فی الجنه، ان الله عزیز حکیم،
هر کس در خواندن سوره فجر مداومت داشته باشد، با امام حسین در درجهاش
در بهشت خواهد بود، به درستی که خداوند بر هر چیز توانا و به هر امری
دانا است.
در روایت دیگری که از ابوبصیر از امام صادق(علیه السلام) نقل شده است، امام صادق(علیه السلام) می‌فرماید: «یا ایتها النفس المطمئنه ارجعی الی ربک راضیه مرضیه» الآیه یعنی الحسین ابن علی ـ علیهما السّلام ـ مراد از
«نفس المطمئنه» که از خداوند راضی و خداوند نیز از او راضی است، حسین بن
علی(علیه السلام) است در این آیات، کلمه «نفس المطمئنه» نقش کلیدی و محوری
دارد به طوری که فهم معنای آیه تا حدود زیادی به روشن شدن معنای این واژه
بستگی دارد، و چه بسا وجود این کلمه در این آیه موجب تفسیر و بیان شأن نزول
آیه، درباره حسین بن علی(علیه السلام) گردیده است، و آن حضرت مصداق اتم و
اکمل آن به حساب آمده است.
چرا حسین بن علی(علیهماالسلام) از میان معصومین ـ علیهم السّلام ـ به عنوان مصداق این آیه معرفی گردیده است؟
در پاسخ باید گفت: با توجّه به آنچه که در تاریخ عاشورا به فراوانی
نقل گردیده است که از یک سو برای حادثه عظیم عاشورا، هیچ واقعه و حادثهای
به عنوان نظیر و مانند و شبیه سراغ نداریم، و مصیبت بزرگی که در این
رویداد عظیم تاریخی بر خاندان عصمت و طهارت ـ علیهم السلام ـ وارد گردید،
در تاریخ نمونه دیگری ندارد، و از دیگر سو، قربانی بزرگ این حادثه حضرت
سیدالشهداء ـ علیهم السلام ـ بود که در سهمگینترین حالات و لحظات و
شکنندهترین ماجراهای این حادثه، در نهایت اطمینان و آرامش نفس بود، به
طوری که در روایت راویان شاهد حادثه آمده است که هر چه این حادثه به پایان
خود که شهادت حضرت سیدالشهداء(علیه السلام) بود نزدیکتر میشد، چهره
دلربای امام، زیباتر و برافروختهتر میشد، و برای لقای پروردگار آمادهتر.
سعـد بن عـبدالله مـى گـويد: از حضرت قـائم عـليه السلام تـاويل "كهيعص" پرسيدم حضرت فرمود: اين حروف از اخبار غيبى است كه خدا بنده خود زكرياى پيامبر را آگاه فرمود سپس براى حضرت محمد صلى الله عليه و آله و سلم آن قصه را بيان كرده است ، هنگاميكه زكريا از پروردگار خواست كه اسامى پنج تن را به او تـعليم فرمايد جبرئيل به امر پروردگار نزد زكريا آمد و اسماء خمسه را به او آموخت و زكريا هر وقت نام محمد و على و فاطمه و حسن صلوات الله و سلامه عليهم اجمعين را مى برد شاد مـى شد و غم و اندوه او برطرف مى شد اما وقتى به نام حسين عليه السلام مى رسيد اندوه عـميقى تمام وجودش را فرا مى گرفت و گريه گلويش را مى فشرد و دچار حزن شديدى مى شد لذا روزى عرض كرد خدايا چرا هر وقت نام چهار نفر از پنج تن را مى برم مـوجب تسلى خاطرم مى شود ليكن وقتى نام حسين عليه السلام را بر زبان جارى مى سازم اشكم فرو مى ريزد و اندوه فراوان بر من مستولى مى گردد، پس خداوند تبارك و تـعـالى حكايت شهادت حسين را در كربلا براى زكريا بيان كرد و
فرمود: كهيعص فـالكاف اسم كربلا و الهاء هلاك العتره الطاهرة و الياء يزيد و هو ظالم الحسين و العين عطشه و الصاد صبره
(( كاف اشاره به كربلا است و هاء اشاره به شهادت و هلاكت عترت طاهرين است و ياء اشاره است به يزيد كه او ستمكار به حسين است و عين كنايه از تشنگى و عطش حسين است و صاد اشاره به صبر و استقامت و بردبارى حسين ))
وقتى زكريا اين حكايت را شنيد سه روز از مـسجد خارج نشد و از پذيرش مردم
در اين سه روز امتناع نمود و به گريه و مرثيه خوانى مشغول گرديد و مى گفت :
الهى آيا اين چنين جنايت هولناكى درباره فرزند بهترين مخلوقاتت بوقوع مى
پيوندد؟!
خـدايا چـنين حادثـه ناگـوارى را براى نابودى ذريه پـيامـبرت نازل مى
فرمائى بارالها آيا لباس مصيبت بر قامت على و فاطمه مى پوشانى ؟!
خدايا آيا اين مصيبت جانكاه را به ساحت مقدس آنان روا مى دارى ؟ سپس از
خدا درخواست نمود كه در سن پيرى فرزندى به او كرامت فرمايد كه او را دوست
بدارد آنگاه حادثه مؤ لمه براى وى مـقـدر فرمايد مانند فاجعه اى كه براى
محمد صلى الله عليه و آله و سلم حبيب خـود مـقـدر فـرموده است و خدا هم
دعايش را مستجاب فرمود يحيى را باو كرامت فرمود و به فاجعه اى مبتلا گرديد
(كه سرش را بريدند و براى طاغوت زمان فرستادند.)
.(1)
1- بحار ج 44 / ص 223 - احتجاج ص 239.
روایت های خواندنی و نورانی درباره کربلا
۱- حریم پاک
عن النبى (ص) قال: … و هى اطهر بقاع الارض واعظمها حرمة و إنها لمن بطحاء الجنة.
(۱بحارالانوار، ج ۹۸، ص ۱۱۵)
پیامبر اسلام (ص) در ضمن حدیث بلندى مى‌فرماید: کربلا پاک‌ترین بقعه روى زمین و از نظر
احترام بزرگ‌ترین بقعهها است والحق که کربلا از بساط هاى بهشت است.
قال رسول الله صلى الله علیه و آله: یقبر ابنى بأرض یقال لها کربلا هى البقعة التى کانت فیها قبة الاسلام نجا الله
التى علیها المؤمنین الذین امنوا مع نوح فى الطوفان. (کامل الزیارات، ص۲۶۹، باب ۸۸، ح ۸ )
پیامبر خدا (ص) فرمود: پسرم حسین در سرزمینى به خاک سپرده مىشود که به آن کربلا گویند، زمین ممتازى که
همواره گنبد اسلام بوده است، چنانکه خدا یاران مؤمن حضرت نوح را در همانجا از طوفان نجات داد.
۳- مسلخ عشق
قال على علیه السلام: هذا … مصارع عشاق شهداء لا یسبقهم من کان قبلهم ولا یلحقهم من کان بعدهم.
(تهذیب، ج ۶، ص۷۳ )
حضرت على علیه السلام روزى گذرش از کربلا افتاد و فرمود: اینجا قربانگاه عاشقان و مشهد شهیدان است.
شهیدانى که نه شهداى گذشته و نه شهداى آینده به پاى آنها نمی رسند.
امیرالمومنین علیه السلام خطاب به خاک کربلا فرمود: چه خوش‌بویى اى خاک! در روز قیامت قومى از تو به پا
خیزند که بدون حساب و بى‌درنگ به بهشت روند.
۱. "عمر بن سعد" یك روز پس از ورود امام علیهالسلام به سرزمین كربلا یعنی روز سوّم محرم
با چهار هزار سپاهی از اهل كوفه وارد كربلا شد.1
۲. امام حسین علیهالسلام قسمر تی از زمین كربلا كه قبرمطهرش در آن واقع
مي شد را
از اهالی نینوا و غاضریه به شصت هزار درهم خریداری كرد و با آنها شرط كرد كه مردم
را برای زیارت راهنمایی نموده و زوّار او را تا سه روز میهمان كنند.2
۳. در این روز "عمر بن سعد" مردی بنام "كثیر بن عبداللّه" ـ كه مرد
گستاخی بود ـ
را نزد امام علیهالسلام فرستاد تا پیغام او را به حضرت برساند. كثیر بن عبداللّه
به عمر بن سعد گفت: اگر بخواهید در همین ملاقات حسین را به قتل برسانم؛ ولی
عمر نپذیرفت و گفت: فعلاً چنین قصدی نداریم.
هنگامی كه وی نزدیك خیام رسید، "ابو ثمامه صیداوی" (همان مردی كه ظهر
عاشورا نماز
را به یاد آورد و حضرت او را دعا كرد) نزد امام حسین علیهالسلام بود.
همینكه او را دید رو به امام عرض كرد: این شخص كه ميآید، بدترین مردم روی زمین
است. پس سراسیمه جلو آمد و گفت: شمشیرت را بگذار و نزد امام حسین علیهالسلام
برو. گفت: هرگز چنین نميكنم.
ابوثمامه گفت: پس دست من روی شمشیرت باشد تا پیامت را ابلاغ كنی. گفت:
هرگز!
ابوثمامه گفت: پیغامت را به من بسپار تا برای امام ببرم، تو مرد زشتكاری هستی و
من نميگذارم بر امام وارد شوی. او قبول نكرد، برگشت و ماجرا را برای ابن سعد بازگو كرد.
سرانجام عمر بن سعد با فرستادن پیكی دیگر از امام پرسید: برای چه به اینجا آمده ای؟
حضرت در جواب فرمود:"مردم كوفه مرا دعوت كردهاند و پیمان بستها ند، بسوی كوفه
ميروم و اگر خوش ندارید بازميگردم... ."3
پی نوشت ها:
1. ارشاد، شیخ مفید، ج۲، ص۸۴.
2. مستدرك الوسایل، ج۱۴، ص۶۱؛ مجمع البحرین، ج۵، ص۴۶۱.
3. تاریخ طبری، ج۵، ص۴۱۰.
منبع: سایت آوینی
پیامبر اكرم(صلى الله علیه وآله وسلم) به على(علیه السلام) فرمود: اى على ؛
جبرئیل به من گفت: آرزو داشتم بخاطر انجام هفت كار از جنس بشر باشم تا بتوانم آنها را انجام دهم:
1ـ در نماز جماعت شركت كردن.
2ـ همنشینى با علما.
3ـ اصلاح و آشتى برقرار كردن بین دو نفر كه با هم قهر هستند.
4ـ محبت و نوازش نمودن نسبت به یتیمان.
5ـ عیادت مریض نمودن.
6ـ تشییع جنازه كردن.
7ـ در موسم حجّ به حاجیان در مكه آب دادن.
بعد پیامبراكرم(صلى الله علیه وآله وسلم) به على(علیه السلام) مى فرماید: یا على
در انجام این امور جدّى و كوشا باش.
منبع: مواعظ العددیه، آیت الله مشكی
آتش عشقِ حسينى:
قالَ رَسُولُ اللّهِ صلّى اللّه عليه و آله :اِنَّ لِقَتْلِ الْحُسَيْنِ عليه السّلام حَرارَةً فى قُلُوبِ الْمُؤ منينَ لا تَبْرَدُ اَبَداً.
ترجمه :پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله فرمود:براى شهادت حسين عليه السلام ، حرارت و گرمايى در دلهاى مؤ منان است كه هرگز سرد و خاموش نمى شود.
جامع احاديث الشيعه ، ج 12، ص 556
عاشورا، روز غم:
قال الرّضا عليه السّلام :مَنْ كانَ يَوْمُ عاشورا يَوْمَ مُصيبَتِهِ وَ حُزْنِهِ وَ بُكائِهِ جَعَلَ اللّهُ عَزّوَجَلّ يَوْمَ القيامَةِ يَوْمَ فَرَحِهِ وَ سُرُورِهِ.
ترجمه :امام رضا عليه السّلام فرمود:هر كس كه عاشورا، روز مصيبت و اندوه و گريه اش باشد، خداوند روز قيامت را براى او روزشادى و سرور قرار مى دهد.
بحارالانوار، ج 44، ص 284
محرّم ، ماه سوگوارى:
قال الرّضا عليه السّلام :انَ اَبى اِذا دَخَلَ شَهْرُ الْمُحَرَّمِ لا يُرى ضاحِكاً وَ كانَتِ الْكِاَّبَةُ تَغْلِبُ عَلَيْهِ حَتّى يَمْضِىَ مِنْهُ عَشْرَةُ اَيّامٍ، فَاِذا كانَ الْيَوْمُ العْاشِرُ كانَ ذلِكَ الْيَوْمُ يَوْمَ مُصيبَتِهِ وَ حُزْنِهِ وَ بُكائِهِ ... .
ترجمه :امام رضا عليه السّلام فرمود:هرگاه ماه محرّم فرا مى رسيد، پدرم (موسى بن جعفرعليه السّلام ) ديگر خندان ديده نمى شد و غم و افسردگى بر او غلبه مى يافت تا آن كه ده روز از محرّم مى گذشت ، روز دهم محرّم كه مى شد، آن روز، روز مصيبت و اندوه و گريه پدرم بود.
امالى صدوق ، ص 111
ديده هاى خندان:
قالَ رسولُ اللّه صلّى اللّه عليه و آله :يا فاطِمَةُ! كُلُّ عَيْنٍ باكِيَهٌ يَوْمَ الْقيامَةِ اِلاّ عَيْنٌ بَكَتْ عَلى مُصابِ الْحُسَينِ فَاِنِّها ضاحِكَةٌ مُسْتَبْشِرَةٌ بِنَعيمِ الْجَنّةِ.
ترجمه :پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله فرمود:فاطمه جان !روز قيامت هر چشمى گريان است ؛ مگر چشمى كه در مصيبت و عزاى حسين گريسته باشد، كه آن چشم در قيامت خندان است و به نعمتهاى بهشتى مژده داده مى شود.
بحارالانوار، ج 44، ص 293
ستيز با ستم و ستمگران به ويژه حاكمان ستم و بر
پايىِ عدل يكى از درسهاى عاشورا در عرصه رفتار سياسى است. عاشورا به ما
مىآموزد كه انسان مسلمان نمىتواند در برابر ستم و ستمگران سكوت كند و
بىتفاوت بماند؛ اگر سكوت كرد در حكم همان ستمكار است. امام حسين(ع) در يك
سخنرانى كه در منزل «بيضه» در برابر سپاهيان حرّ فرمودند:
«اى مردم. رسول خدا(ص) فرمود: اگر كسى حاكم ستمگرى را ببيند كه حلال خدا
را حرام مىكند، عهد و پيمان الهى را مىشكند، و با سنت رسول خدا مخالف
است، و با بندگان خدا به ستم و بيدادگرى رفتار مىكند، پس با گفتار و كردار
در برابرش نايستد بر خداست كه اين فرد را نيز با همان حاكم ستمكار محشور
كند.»آن بزرگوار سپس از بنىاميه و پيروان آنها به عنوان نمونه و
مصداقى از سخنان پيامبر گرامى اسلام ياد كرده و مىفرمايد:
«مردم آگاه باشيد كه بنىاميه و اتباع آنها پيرو شيطانند و از پيروى و
بندگى خداى بخشنده سرپيچى كردهاند، فساد و تباهى را آشكار ساختهاند و
حدود الهى را تعطيل كردهاند و اموال مردم را به خود اختصاص دادهاند. حرام
خدا را حلال و حلالش را حرام كردهاند. من از هر كس شايستهترم كه وضع
موجود را تغيير دهم...پس لازم است از روش من پيروى كنيد زيرا عمل من براى
شما حجّت و سرمشق است...»از سخنان ياد شده چند نكته اساسى زير استفاده
میشود:
1. مبارزه با ستم ستمگران و متجاوزان به حدود و قوانين دين واجب است. اين برنامه بايد سر لوحه زندگى امت اسلامى در گستره تاريخ در هر سرزمينى باشد.
2. سكوت در برابر حاكم ستم، گناهى بس بزرگ و در حدّ گناه همان حاكم ستم است.
3. حكومت يزيدى از مصاديق حاكمان ستم و متجاوزان به حدود و قوانين الهى است. از اين روى مبارزه با او نيز تكليف الهى است. امام در نامهاى به مردم كوفه مینويسد:
«فلعمرى ما الامام الّا الحاكم بالكتاب، القائم بالقسط، الدائن بدين الحق، الحابس نفسه على ذات الله؛
به جان خودم سوگند، امام و پيشوا تنهاكسى است كه برابر كتاب خدا داورى كند. دادگر و متدين به دين حقّ باشد. وجود خويش را وقف و فداى فرمان خدا كند.» امامحسين(ع) در همين نامه سخنان مردم كوفه را كه نوشته بودند: «ليس لنا امام؛ ما امام نداريم، تأييد كرده است، چرا كه آن بزرگوار يزيد را داراى شرايط امامت و حكومت نمىداند. زيرا كه اجراى حقِّ و عدالت، عمل به كتاب خدا از شرايط امام و حاكم است و يزيد هيچ يك از اين شرايط را ندارد.
امامحسين(ع) و ديگر عاشورائيان با گفتار و عمل
خود به ما آموختند كه برخورد مسلمانان با يكديگر چه در داخل كشور و چه با
خارج كشور بايد از موضع عزّت باشد. چرا كه در فرهنگ اسلامى، مسلمان عزيز
است و هرگز نبايد تن به ذلت و خوارى بدهد. ذلت و خوارى با مسلمانى قابل جمع
نيست. بنابراين، مسلمانى كه ذلّت را پذيرفته مسلمانىاش كامل نيست. بر اين
اساس دو نوع زندگى خواهيم داشت: زندگى ذليلانه و زندگى عزتمندانه. زندگى
عزتمندانه در پرتو پذيرش ولايت خدا و اولياء خدا، و زندگى ذليلانه در پرتو
پذيرش ولايت كفر و شرك و دشمنان خداست. همراهى و دوستى با دشمنان خدا نيز
ذلت و خوارى است. بر همين اساس قرآن كريم مىفرمايد:
«يا ايها الذين امنوا لا تتخذوا عدوى و عدوكم اولياء؛
اى مؤمنان، دشمن من و دشمن خود را به ولايت بر
نگيريد.» عزّت در سخن و عمل همه عاشورائيان تجلى دارد، ولى در سخن و عمل
امامحسين(ع) از همه بيشتر. همه اين بزرگواران مرگ با عزّت را زندگى و
زندگى با ذلّت را عين مرگ مىدانستند. يكى از شعارهاى امامحسين(ع) در روز
عاشورا اين بود: الموت خيرٌ من ركوب العار و العار خير من دخول النّار.
مرگ از پذيرش ننگ بهتر، و ننگ از ورود در آتش سزاوارتر است.» و نيز آن بزرگوار در روز عاشورا مىفرمود:
«اين ناكس پسر ناكس مرا به پذيرش يكى از دوكار ناچار كرده است.
يا شمشير كشيدن و كشته شدن و يا پذيرش ذلّت. ذلت از خاندان ما به دور است.
هيهات كه ذلت و زبونى را اختيار كنم. نه خدا به ذلت من راضى است، نه رسول
خدا و نه مؤمنان و نه دامنهاى پاكى كه مرا تربيت كردهاند. همچنين مردان
غيرتمند و آزاده، كشته شدن را بر پيروى از انسانهاى پست ترجيح
مىدهند.»آرى، امامحسين(ع) در دامن پدر و مادرى تربيت شده است كه مرگ
با عزّت را زندگى، و زندگى با ذلّت را عين مرگ مىدانست:
«فالموت فى حياتكم مقهورين و الحياة فى موتكم قاهرين.» آن بزرگوار در جاى ديگرى مىفرمايد:
«و الله لا اعطيكم بيدى اعطاء الذليل و لا افرّ فرار العبيد؛
به خدا سوگند همانند افراد فرومايه تسليم شما نمىشوم و مانند بردگان نيز
فرار نمىكنم.» عزّت حسينى به او اجازه نمىدهد كه براى اينكه چند روز
بيشتر زنده بماند با فردى همانند يزيد بيعت كند. چرا كه بيعت با يزيد به
معناى تأييد حكومت و كارهاى ناپسند او است. چنين كارى نه تنها شايسته آن
امام همام كه حتى ياران او نيز نيست. در سخنان ياد شده، امام(ع) به ما
مىآموزد كه در برابر غير خدا عزيز و سربلند باشيد و تنها در پيشگاه خدا
متواضع باشيد. آن بزرگوار در جاى ديگر مىفرمايد:
«فانى لا ارى الموت الّا سعادة و الحياة مع الظالمين الّا برما؛
من در چنين محيط ذلتبارى مرگ را جز سعادت و زندگى با اين ستمگران را جز
رنج و نكبتنمىدانم.» سخنان و رفتار امامحسين(ع) و ديگر عاشورائيان درس
است به همه شيعيان به ويژه كارگزاران نظام اسلامى و هشدارى است به كسانى كه
خود را شيعه مىدانند ولى در اين حال خود را در اختيار غير خدا قرار داده و
مرعوب و تسليم قدرتهاى بزرگ شدهاند و ديگران را نيز به اين ذلّت فرا
مىخوانند.
پاسدارى از اسلام و ارزشهاى اسلامى يكى ديگر
از درسهاى عاشورا در عرصه رفتار سياسى است. پيش از يادآورى اين درس از سوى
امامحسين(ع) و ديگر عاشورائيان يادآورى اين نكته مفيد مىنمايد كه: در
فلسفه سياسى، امروزه در باره نقش حكومت در تأمين سعادت، اخلاق و معنويت گفت
و گو بسيار است. برخى (حكومتهاى ليبرال) بر اين باورند كه اينگونه امور
در قلمرو مسائل خصوصى افراد جاى دارد. از اين روى، حكومت در اين باره هيچ
مسؤوليتى ندارد. امّا در انديشه سياسى اسلام، با دليلهاى بسيار اينگونه
امور جزو قلمرو حكومت است. نه تنها حاكم و همه كارگزاران حكومتى بايد به
اسلام و ارزشهاى اسلامى باور داشته باشند كه همگان موظف به تبليغ و
پاسدارى از آن مىباشند. بر همين اساس هنگامى كه اسلام و ارزشهاى آن از
سوى امويان مورد تهاجم قرار گرفته بود و يزيد و كارگزارانش به روشنى بر
خلاف احكام اسلام و دستورهاى آن عمل مىكردند ولى در عين حال رفتار خودرا
در برابر اسلام مىنماياندند، امامحسين(ع) براى پاسدارى از اسلام قيام كرد
چرا كه اگر امامحسين(ع) قيام نمىكرد ديرى نمىپاييد كه از اسلام جز نامى
باقى نمىماند. حكومت يزيد درصدد نابودى اصل اسلام بود. از اين روى وقتى
كه امامحسين(ع) دعوت به سازش و بيعت با يزيد شد فرمود:
«انّا لله و انّا اليه راجعون، و على الاسلام السلام اذ قد بليت الامة براع مثل يزيد؛
در اين صورت بايد از اسلام براى هميشه چشم پوشيد، هنگامى كه امت به
زمامدارى فردى چون يزيد گرفتار آيد.» امام(ع) در بسيارى از موارد از جمله
در نامهاى كه از مكّه به مردم بصره مىنويسد همچنين به هنگام رويارويى
سپاه امام(ع) با سپاه حرّ نيز پاسدارى از اسلام را وظيفه همه مسلمانان
دانسته و از آنان مىخواهد كه او را در اين راه يارى دهند. در نامه آن
بزرگوار به سران قبائل بصره چنين آمده است:
«شما را به كتاب خدا و سنّت پيامبر(ص) فرا مىخوانم. زيرا در شرايط و
وضعيتى قرار گرفتهايم كه سنّت پيامبر(ص) از ميان رفته و جاى آن را بدعت
گرفته است. اگر دعوت مرا بپذيريد شما را به راه سعادت راهنمايى
مىكنم.» آن بزرگوار در جاى ديگر مىفرمايد:
«لو لم يستقم دين جدّى الّا بقتلى فيا سيوف خذينى،
اگر دين جدّم جز به كشته شدن من استوار نمىماند پس اى شمشيرها مرا فرا
گيريد.» با سخنان ياد شده امام(ع) به ما مىآموزد كه اگر براى پاسدارى از
اسلام راهى به جز فداكارى و ايثار و كشته شدن نباشد بايد جان خود را فداى
اسلام كرد. نه تنها امامحسين(ع) كه همه ياران او هدفى جز پاسدارى از اسلام
نداشتند. از باب نمونه، در آن هنگام كه دست راست قمر بنىهاشم قطع مىشود
مىفرمايد:
«به خدا سوگند اگر چه دست راست مرا قطع كرديد ولى من تا زنده هستم از دين خودم حمايت خواهم كرد.»
وبلاگ کتابخانه بقیة الله الاعظم (عج) مسجدجامع قم
